Πράσινο σκουλήκι

Πρόκειται για την κάμπια μιας νυχτοπεταλούδας, η οποία αποτελεί «φόβο και τρόμο» των παραγωγών βαμβακιού λόγω των μεγάλων ζημιών που προκαλεί στα άνθη, χτένια και καρύδια και λόγω της δυσκολίας αντιμετώπισής της. Η επιστημονική ονομασία στου λεπιδόπτερου αυτού εντόμου είναι Helicoverpa armigera (Heliothis armigera) και είναι από τα πιο καταστροφικά στην Ελλάδα σε καλλιέργειες βαμβακιού, ντομάτας, μπάμιας, πιπεριάς, καπνού, καλαμποκιού κ.α.

Το έντομο συμπληρώνει 3-4 γενιές το έτος αναλόγως των κλιματολογικών συνθηκών της περιοχής και αναπτύσσει μεγάλους πληθυσμούς από τον Ιούλιο ως Σεπτέμβριο, με κορύφωση συνήθως τον Αύγουστο οπότε και προκαλεί τις μεγαλύτερες ζημιές στο βαμβάκι που βρίσκεται στο στάδιο της διόγκωσης των καρυδιών. Ευτυχώς, μετά από μια σειρά ετών με μεγάλους πληθυσμούς και επακόλουθες έντονες προσβολές, το 2019 ήταν μια χρονιά με μικρές ζημιές από το πράσινο σκουλήκι.

Μια κάμπια δεν περιορίζεται σε ένα καρύδι βαμβακιού ή σε έναν καρπό άλλου φυτού. Μπορεί να προσβάλει πολλά όργανα ή πολλούς καρπούς μέσα σε μερικές μέρες τρώγοντάς τα επιφανειακά και στη συνέχεια να μετακινηθεί σε άλλους, πολλαπλασιάζοντας έτσι την ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής. Οι κάμπιες σπανιότερα προκαλούν διαβρώσεις σε φύλλα καλλιεργείων. Συνήθως οι προσβολές είναι στα αναπαραγωγικά όργανα (άνθη και καρποί).

Γενικά, η δυσκολία αντιμετώπισης του εντόμου στο βαμβάκι ειδικά τον Αύγουστο οφείλεται στους ακόλουθους παράγοντες:

– Η πληθυσμιακή δομή τον Αύγουστο (η πιο καταστροφική γενιά στο βαμβάκι) είναι μικτή με όλα τα στάδια παρόντα: αβγά, κάμπιες διαφόρων σταδίων, χρυσαλίδες και ενήλικα. Άρα είναι δύσκολο οποιαδήποτε επέμβαση με εντομοκτόνο να εστιάσει στο πιο ευαίσθητο στάδιο της εκκόλαψης και της νεαρής κάμπιας

– Τον Αύγουστο τα φυτά του βαμβακιού είναι μεγάλα και ψηλά και οι γραμμές κλείνουν οπότε ο ψεκασμός με εντομοκτόνο (με οριζόντια μπάρα) δεν καλύπτει τα κατώτερα στρώματα της φυτοστιβάδας του βαμβακιού

– Τα εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι κυρίως στομάχου και δευτερευόντως επαφής, συνεπώς οι κάμπιες που τρέφονται και διαβιούν στα κατώτερα στρώματα των φυτών βαμβακιού δεν εκτίθενται στο εντομοκτόνο.

Κείμενο & φωτογραφίες: Αριστείδης Χλωρίδης